tài liệu trồng lúa hữu cơ

Với xu hướng tiêu dùng sạch hiện nay, người tiêu dùng luôn chọn các sản phẩm có chất lượng và có nguồn gốc xuất xứ sạch và rõ ràng. Trong đó, sự tiêu thụ sản phẩm có nguồn gốc hữu cơ là được lựa chọn nhiều hơn hết, đặc biệt là các mặt hàng lúa gạo. Từ những vấn đề đó việc xây dựng mô Số liệu thống kê của IFOAM cho thấy, trong giai đoạn 1999 đến nay - tức là sau 25 năm phát triển, số quốc gia trên thế giới tham gia sản xuất NNHC đã tăng lên mạnh mẽ, từ 77 nước năm 1999 tăng lên 179 nước vào năm 2015. lúa gạo hữu cơ, cây trồng có giá trị hiệu quả Mô hình trồng lúa hữu cơ của tỉnh Vĩnh Long thành công đã mở ra cơ hội cho nông dân trồng lúa ở các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long và trên cả nước. Cánh cửa vào thị trường nguyên liệu thực phẩm và đồ uống Việt Nam. Đăng nhập tài khoản DNSG Online qua mạng xã THỐNG KÊ TÀI LIỆU. hiện nay mô hình trồng lúa hữu cơ do Công ty cổ phần Tổng công ty Thương mại Quảng Trị, Trung tâm Khuyến nông và UBND huyện Hải Lăng phối hợp với Hợp tác xã Kim Long, xã Hải Quế, huyện Hải Lăng triển khai hiệu quả đã mở ra một hướng đi mới Việc chuyển đổi đất trồng lúa sang trồng cây hàng năm, cây lâu năm hoặc trồng lúa kết hợp nuôi trồng thủy sản phải bảo đảm không làm ô nhiễm, suy thoái đất và được thực hiện theo quy định của pháp luật về đất đai. Tài liệu pháp lý và kỹ thuật khác theo Site De Rencontre Russe Non Payant. TT Khu Vực Miền Nam về Giáo Dục và Phát triển bền vững - Đại Học Quốc TếQUI TRÌNH KỸ THUÂT CANH TÁC LÚA HỮU CƠTT Khu Vực Miền Nam về Giáo Dục và Phát triển bền vững,Có bổ sung từ tài liệu tham khảo Quy Chuẩn Nông Nghiệp Thái Lan - TAS 9000 PHẦN4 - 2010 - Gạo hữu cơ và Tiêu chuẩn Việt Nam về trồng trọt hữu cơ DT 3 - TCVN 1104122017.. 1. Công đoạn làm đất và duy trì độ màu mỡ cho đấtChọn đất- Chọn đất có lịch sử không sử dụng hóa chất trong ít nhất 3 năm liền kề và cógiấy tờ xác minh việc này hoặc đã qua giai đoạn chuyển đổi với sự cho phép củacác cơ quan chứng nhận. Quy chuẩn IFOAM- Chỉ sản xuất NNHC khi đất đã bảo đảm đủ tiêu chuẩn của PGS hoặc của các tổchức USDA, EU hay JAS đã quy số yêu cầu của đất trồng với sản xuất nông nghiệp hữu Đất phải có độ phì tự nhiên, độ phì tiềm tàng khá cao và không bị ô nhiễm.+ Loại đất phải là đất sạch, không bị ô nhiễm vi sinh vật hại, không bị ô nhiễmkim loại nặng sắt Fe, chì Pb, thủy ngân Hg, Cadimi Cd, Asen As.+ Độ dày của tầng canh tác tầng đất phải dày, đủ điều kiện và là chỗ dựa tốt chocây trồng sinh trưởng.+ Tính chất lý, hóa, sinh học của đất phù hợp với từng loại cây trồng+ Chế độ nước/độ ẩm đất đảm bảo đủ ẩm cần thiết cho cây trồng hữu cơ, đặcbiệt là có điều kiện để điều tiết nước hợp lý tưới khoa học cho cây trồng-Đất phải ln được duy trì hàm lượng chất hữu hữu cơ của đất là kho dự trữ và cung cấp thường xuyên các chất dinh dưỡngcần thiết cho các loại cây trồng, đặc biệt là Nitơ N-đạm. Đất giàu chất hữu cơ,đặc biệt là hợp chất mùn sẽ điều hịa mơi trường sống của cây như cấu trúc đất,độ ẩm đất, nhiệt độ đất, phản ứng của đất độ pH từ đó tăng tính kháng của câyđối với các bệnh dịch hại. Chất hữu cơ trong đất luôn được duy trì và được làmgiàu nhờ các ng̀n bở sung TT Khu Vực Miền Nam về Giáo Dục và Phát triển bền vững - Đại Học Quốc Tế+ Sinh khối trả lại đất như các nguồn thực vật, động vật sau thu hoạch+ Các loại phân hữu cơ bón vào trước khi gieo trồng Phân chuồng, phân xanh,phân hữu cơ truyền thống, phân hữu cơ chế biến hc vi sinh, hc sinh học….+ Hệ vi sinh vật tham gia tích cực vào quá trình phân giải và tởng hợp các chấthữu cơ trong Đất không bị ô nhiễm bởi tác động của các độc độc tố trong đất như những kim loại nặng, những vi sinh vật gây bệnh… sẽlàm suy giảm sức khỏe của đất, sức khỏe của cây trồng và giảm năng suất, chấtlượng nông Khu vựcsảnxuấtsẽ được lấy mẫu đất trước khi canh tác để phân tích theo các chỉtiêu Dư lượng thuốc BVTV Thuốc sâu, bệnh và thuốc trừ cỏ; một số yếu tố kimloại nặng và các vi sinh vật gây hại. Tiến hành lấy mẫu đất đại diện theo phươngpháp lấy mẫu ch̉n để phân tích các chỉ tiêu nói Kết quả được so sánh theo tiêu chuẩn của các tổ chức cấp giấy chứng nhận NNHCUSDA, EU hay JAS....Xem Phụ Lục 2 để tham khảo về một số yêu cầu về đất NNHC của một sốtiêu chuẩn hữu cơ quốc tế .Xử lí đất- Toàn bộ vùng trờng phải được bao quanh bởi hàng rào cách ly với khu vực xungquanh vùng đệm để tránh lây nhiễm các hóa chất từ những vườn xung quanhcũng như từ những hộ lân cận vào khu vực sản xuất hữu cơ. Vùng đệm có thể làmột hàng rào, tường hay một hàng cây dày có khả năng ngăn chặn những tácnhân gây ảnh hưởng đến vùng đất trồng hữu cơ. Khu vực trồng lúa hữu cơ khôngđược xen lẫn với khu vực trồng lúa thông thường. IFOAM Guideline for Organicfarm- Cày lật và phơi ải đất ngay sau thu hoạch vụ trước để thay đổi chế độ khôngkhí trong đất và tạo điều kiện cho vi sinh có ích phát triển. Nên sử dụng chếphẩm vi sinh có Trichoderma để mau phân hủy rơm rạ và tránh hiện tượng ngộđộc hữu cơ khi lúa được 10-15 nss. Phần rơm rạ không nên đốt đồng như tậpquán cũ mà thu gom lại để ủ bằng vi sinh hoặc “Hun kỹ thuật- Sản xuất thansinh học” chuyển rơm rạ thành Biochar. Rơm rạ được xem là nguồn bổ sungchất hữu cơ và dinh dưỡng quan trọng làm gia tăng năng suất lúa và nâng caođộ màu mỡ của đất. TT Khu Vực Miền Nam về Giáo Dục và Phát triển bền vững - Đại Học Quốc Tế- Tăng chất hữu cơ cho đất bằng cách trồng các loại cây họ đậu trên các khoảngđất nhàn rỗi trên ruộng lúa. Các chất hữu cơ từ quy trình trờng cây họ đậu sẽ cólợi cho đất. Ruộng lúa cũng không nên để trống trước khi trồng và sau khi thuhoạch lúa. Khu vực này nên được bao phủ bởi cây trồng họ đậu có lợi cho Có thể sử dụng gốc lúa và phân xanh kết hợp vào quá trình làm đất để tăngchất hữu cơ và vi sinh vật có lợi cho đất. Trong trường hợp lúa là cây trờng đơnlẻ ở vùng có nhiều mưa, sau khi thu hoạch, hãy giữ gốc và thân lúa làm vật liệuphủ hoặc cày chúng vào đất, và gieo các loại cây họ đậu lên Trong trường hợp không canh tác liên tục, nên cắt và bỏ rơm rạ để che phủcánh đờng nhằm giảm thiểu xói mịn bề mặt đất, tăng chất hữu cơ và một số chấtdinh dưỡng cho lứa cây trồng tiếp theo. Đối với cánh đồng lúa vùng cao dốc,việc che phủ đất càng cần phải được thực hiện. Sau khi thu hoạch lúa, nên để lạithân và gốc lúa để che phủ đất cho đến vụ canh tác tiếp Có thể sử dụng một số chế phẩm có ng̀n gốc từ động thực vật để tăng độ phìnhiêu cho đất trước và trong quá trình canh tác Xem phụ lục 1TAS 9000PART 4 - 2010.- San phẳng mặt ruộng có thể ứng dụng máy có công cụ tia Laser, bừa thật kỹnhuyễn giúp hạn chế cỏ dại, quản lý nước được tốt hơn, tạo điều kiện cho hạtgiống mọc tốt ngay từ đầu, thuận lợi cho việc sử dụng thuốc trừ cỏ sinh học, bónphân, khống chế cỏ bằng nước và áp dụng kỹ thuật rút nước ở giai đoạn lúa 30ngày chế độ ruông khô.- Việc phân tích chất lượng đất nên được thực hiện hàng năm. Điều chỉnh độ pHcủa đất trong khoảng 5,5-6,5. Trong trường hợp đất có tính axit cao, nên sử dụngđá Mac-nơ marl hoặc tro gỗ để nâng pH cho đấtTAS 9000 PART 4 - 2010.2. Chuẩn bị và xử lý hạt giống- Trong qui trình canh tác nơng nghiệp hữu cơ NNHC cần lưu ý Không đượcsử dụng giống biến đởi Gen, giống đột biến phóng xạ hay hóa chất, khơng dùngchất kích thích xử lý để xử lý hạt Giống phải sạch, không bị nhiễm sâu Sử dụng giống giống xác nhận lượng giống từ 70 – 100 kg / ha giống đối vớiruộng áp dụng sạ hàng hoặc sạ hốc; Nếu sạ vãi sử dụng từ 80-120kg/ Giống trước khi ngâm, cần phải loại bỏ những hạt lép lửng bằng phương phápquậy trong nước sình có 5% muối NaCl, hạt lép lửng sẽ nởi hết lên trên do có tỷtrọng nhỏ .Sau đó dùng một trong những chếphẩm Comcat; hoặc SP1ngâm giống theo hướng dẫn trên bao bì để hạt giống nảy mầm nhanh, rễ pháttriển mạnh, cây khỏe, diệt nấm bệnh trong đất và tăng sức đề kháng với các bệnhhại. TT Khu Vực Miền Nam về Giáo Dục và Phát triển bền vững - Đại Học Quốc Tế3. Kỹ thuật bón phân theo canh tác Tuyệt đối khơng sử dụng bất cứ loại phân tổng hợp nào như Ure, DAP, SA,Kali, phân lân super hay phân NPK sản xuất từ phân đơn để bón, dù là số lượngrất Chỉ sử dụng các nguồn phân hữu cơ đã qua chế biến kỹ không chứa kim loạinặng và các vi sinh có hại như phân hữu cơ, hữu cơ Sinh học HCSH, hữu cơVi sinh HCVS và phân vi Các loại phân gia súc, gia cầm cũng phải qua chế biến mới được sử Khi kiểm tra nếu trường hợp cây trồng do thiếu một số chất gây ra cơ thể pháttriển kém thì có thể được bở sungđúng chất đó từ nguồn được biết rõ ràng và phảighi chép vào sổ sách để tiện việc theo dõi.Cần lưu ý khi bón phân cho lúa tại ĐBSCL một số điểm+ Đặc tính của giống ngắn ngày hay dài ngày, chịu thâm canh hay khơng,tình hình sâu bệnh trên ruộng, thời kỳ sinh trưởng của cây lúa ở giai đoạncần bón.+ Mùa vụ đang trồng mùa mưa hay mùa khô; Đông Xuân hay Hè-Thu.+ Đặc điểm của đất trồng đất canh tác 2 vụ lúa/năm hay 3 vụ lúa/năm, hay2 lúa 1 màu; Lúa- Tôm, đất phù sa hay đất phèn hoặc nhiễm mặn.+ Mật độ sạ thưa hay sạ dày.+ Nước tưới và điều kiện tưới tiêu chủ động hay khơng.+ Trình độ canh tác của nơng dân*Khuyến nghị về quy trình tự làm phân bón hữu cơ sản xuất tự nhiên nhưsauTAS 9000 PART 4 - 20101 Phân động vật có thể sử dụng phân động vật trong trang trại, hoặc phânđộng vật thu thập bên ngoài được tiến hành compost hoàn toàn. Ngoài ra, sau khithu hoạch lúa ở nơng trại, gia súc có thể được phép chăn thả trên ruộng lúa, phân củachúng sẽ được trộn với các phần còn lại của thân và gốc lúa để tăng chất hữu cơ vàođất.2 Phân compost phân compost nên được sản xuất tại ruộng lúa hoặc khu vựcgần đó. Để đẩy nhanh quá trình phân hủy, các vi sinh vật thích hợp có thể được thêmvào. Phân compost nên được giữ dưới bóng râm để tránh mất chất dinh dưỡng doánh sáng mặt trời và mưa. TT Khu Vực Miền Nam về Giáo Dục và Phát triển bền vững - Đại Học Quốc Tế3 Phân xanh các loại cây họ đậu phổ biến được khuyên trồng trên ruộng lúalà cây Sesbania Sesbania rostrata, cây Lục lạc sợi Crotalaria juncea, đậu Hà LanVigna unguiculata và Đậu kiếm Canavaliagladiate.Hai tháng trước khi trồng lúa, nên trồng cây họ đậu để tạo ra đủ sinh khối vànitơ cho đất. Sau 45 đến 60 ngày trồng hoặc khi bắt đầu giai đoạn ra hoa, cày xớiruộng để trộn lẫnvật chất thực vật vào đất và để các phần vật chất này phân hủy trong7 ngày trước khi tiến hành trồng lúa. Nếu cây họ đậu khơng phát triển tốt, có thể dẫnđến sinh khối và chất dinh dưỡng không đủ, phân composthoặc phân hữu cơ khơngcó hóa chất hay kháng sinh có thể được bở sung vào. Ng̀n của hạt giống cây đậu,phân hữu cơ, phân compost và các chất phụ gia khác phải phù hợp với tiêu chuẩnhữu vật liệu hữu cơ tự nhiên sau đây cũng được phép sử dụng để thay thế mộtsố loại phân bón hóa họcTAS 9000 PART 4 - 20101 Ng̀n nitơ như bèo hoa dâu, tảo xanh, bột hạt Neem và bột máu khô.2 Nguồn phốt pho như đá phốt phát, bột xương, phân gà, phân dơi, bột hạt, tro gỗvà tảo biển.3 Nguồn kali như tro trấu và một số loại đá vôi.4 Nguồn canxi như dolomite tự nhiên, bột vỏ hàu và bột xươngXem phụ lục 2.4 Nguồn nước tưới tiêu cho lúa trồng trọt theo hướng NNHCNước cho tưới tiêu cho lúa theo tiêu chuẩn hữu cơ phải đạt yêu cầu theo cáctiêu chuẩn của TCVN 6773-2000, TCVN 6000 – 1995, TCVN 5996– 1995 và TCVN5994 – 1995 quy định với từng nguồn nước khác nhau. Nguồn nước tưới cũng khơngđược ở gần các khu vực có khả năng xuất hiện các loại hóa chất độc hại, hàm lượngchất hữu cơ cao hoặc nguồn gây bệnh, như khu vực có nước thải công nghiệp, cácloại nước thải từ các bệnh viện, các khu dân cư tập trung, các trang trại chăn ni,các lị giết mở gia súc gia cầm, nước phân tươi, hoặc nguồn nước thải chưa qua xửlý trong sản x́t. Đờng thời ng̀n nước khơng được có sự hiện diện của các chất ơnhiễm hóa chất và sinh học, kim loại nặng, chất phóng xạ, cũng như dư lượng thuốcbảo vệ thực vật trong nước cao hơn quy định. Nếu nguồn nước tưới ở khu vực trồngtrọt đó không đủ các điều kiện yêu cầu, nông trại đó cũng không được tiến hànhtrồng lúa hữu cơ. TT Khu Vực Miền Nam về Giáo Dục và Phát triển bền vững - Đại Học Quốc TếTheo DT 3 - TCVN 11041-220175 Bảo vệ thực vật trên lúa theo hướng NNHCIFOAM norms for organic production and processing, Version 2014Nguyên tắc phòng trừ sâu bệnh trong sản xuất lúa hữu cơ chính như sau- Sử dụng các giống lúa kháng bệnh, côn trùng và các loại sâu bệnh khác, và phùhợp với vùng trồng lúa cụ Áp dụng các kĩ thuật canh tác thích hợp, như chuẩn bị đất và xử lí đất, chọn ngàygieo trồng của mùa vụ, tỷ lệ gieo hạt và khoảng cách gieo hạt, luân canh cây trờngđể cắt vịng đời của dịch bệnh, cơn trùng và các loài gây hại khác, duy trì độ phìnhiêu của đất và cân bằng dinh dưỡng cho đất cũng như quản lý nước tăng cường sựphát triển của cây lúa khỏe Cân bằng sinh thái tự nhiên cũng nên được duy trì bằng cách tăng số lượng côntrùng có lợi thiên địch để kiểm soát sâu Sử dụng biện pháp kích thích tính kháng bệnh ở cây trồng kích kháng. Biện phápnày giúp cho cây bị nhiễm bệnh trở nên có khả năng kháng bệnh ở mức độ nào đósau khi được xử lý chất kích kháng. Kích kháng không tác động trực tiếp lên mầmbệnh mà nó kích thích quá trình tự vệ của cây trồng Tăng tính chống chịu và tínhkháng cho cây trồng. Phịng trừ một số bệnh chính trên ruộng lúaMuốn cây lúa khỏe thì ngoài việc dáp ứng đầy đủ dinh dưỡng theo ngun tắccân dối thì việc phịng trừ sâu bệnh góp phần rất qân đối, tưới tiêu hợp Sử dụng nấm kí sinh như nấm xanh Metarhizium anisopliae; Chế phẩm DầuNeem Neem-Oil; Dấm gỗ vào các giai đoạn lúa đẻ nhánh, làm đồng và trở để phịngtrừ rầy nâu và sâu hại Xem phụ lục 1. Xử lí cỏ dại trên ruộng lúa- Việc kiểm soát cỏ dại nên dựa trên các phương pháp vật lý như tiến hànhchuẩn bị đất phù hợp, tiến hành các kĩ thuật trồng trọt giúp giảm cỏ dại, duy trì mựcnước trong ruộng lúa để kiểm soát cỏ dại, làm cỏ bằng tay và một số quy trình xử lícỏ khác như sử dụng máy cày quay, chọn mùa trồng thích hợp, các kỹ thuật cắt lá,luân canh.– Có thể đốt cỏ dại để diệt mầm bệnh theo cách không ảnh hưởng đến hệ sinh tháicủa đất;- Xử lý hạt giống ngâm,tẩm dể tăng tốc độ nảy mầm và phát triển. Sử dụng nướcém cỏ, tạo điều kiện cho lúa phát triển mạnh giai đoạn đầu để lấn cỏ. TT Khu Vực Miền Nam về Giáo Dục và Phát triển bền vững - Đại Học Quốc Tế- Quản lý cỏ dại bằng cách sử dụng dụng cụ sạ hàng; Sạ cụm-hốc để dễ dàng làm cỏbằng tay hoặc cơ giới Sử dụng cám gạo 2 tấn/ha vào 3 ngày sau khi sạ kếp hợp làm cỏ tay vào 35 ngàysau sạ theo Viện Nghiên cứu lúa Quốc tế IRRI diệt cỏ hữu Nuôi vịt trên ruộng lúa, cá mè vinh, cá Trắm cỏ hoặc cá Rô Phi trên ruộng lúa đểdiệt cỏ dại khi mới phát Xử lí sau thu hoạch- Sản phẩm hữu cơ có thể bị nhiễm bẩn trong quy trình đóng gói, chế biến, vậnchuyển và lưu trữ. Bao bì cho sản phẩm sau thu hoạch phải đảm bảo thực phẩm ổnđịnh về mặt vi sinh trong một thời gian xác định. Phương pháp chiếu xạ là một côngnghệ không được chấp nhận bởi một số nhóm người tiêu dùng và trong các thựcphẩm hữu cơ, vì vậy cần cung cấp cơng nghệ xử lí thay Khu vực bảo quản gạo hữu cơ phải được cách ly, sạch sẽ và hợp vệ sinh. Khu vựclưu trữ phải được thông gió tốt và được bổ sung các biện pháp quản lí dịch hại cơhọc như bẫy chuột, bẫy cơn trùng, keo dính...- Có nhiều loại chuột có thể cắn phá thóc gạo trong kho, như chuột nhà Rattusnorvegicus, chuột đen Rattus rattus và chuột lắt Rattus exulans. Chuột khôngchỉ gây thiệt hại trực tiếp cho sản phẩm mà còn làm ố sản phẩm với các chất bàitiết, nước tiểu, nước bọt và lông làm giảm chất lượng gạo hữu cơ và gây nhiễmtrùng cho người tiêu sốt phịng ngừa chuột- Giữ sạch kho, loại bỏ cây hoặc cành dựa vào Sử dụng bẫy chuột-Các thùng chứa và bao tải được sử dụng để đóng gói, cũng như phương tiện vậnchuyển gạo hữu cơ, phải sạch và không có bất kỳ sự nhiễm bẩn nào của các chất độchại và gạo khác. Thiết bị hoặc phương tiện vận chuyển nên có thiết kế thích hợp đểvận chuyển và chứa gạo hữu cơ an toàn nhất. Không nên sử dụng phương tiện đãtừng được vận chuyển đất, động vật, phân bón hoặc hóa chất có thể gây tạp nhiễmcác chất gây bệnh và độc hại, trừ khi phương tiện đó đã được làm sạch đúng cách TT Khu Vực Miền Nam về Giáo Dục và Phát triển bền vững - Đại Học Quốc Tếtrước khi sử dụng. Gạo hữu cơ không được trộn lẫn với hàng hóa phi hữu cơ và cácvật liệu hoặc chất bị cấm khác cho nơng nghiệp hữu cơ trong quá trình vận chuyểntừ nơi sản xuất đến trung tâm phân biện pháp kiểm soát sinh vật gây hại trong khu vực bảo quản hoặc các thùngvận chuyển có thể dùng các rào cản vật lý hoặc dùng các biện pháp xử lý khác nhưtiếng động, sóng siêu âm, ánh sáng, tia cực tím, bẫy bẫy pheromon và các bẫy cóbả, mồi nhử nhiệt độ có kiểm soát, không khí có kiểm soát khí cacbonic, ôxy, nitơvà đất điatomit.Theo USDA Guidance Certification Requirements for Handling Unpackaged OrganicProductsPHỤ LỤCPhụ Lục 1 Một số chế phẩm sinh học được cho phép sử dụng trong sản xuất lúa hữu cơNguyên vật liệuCây sầu đâu Neem - Azadirachta indica AHoa tiêu dôi khô Piper retrofractum VahlBột Thủy xương bồ Acorus calamus L.Bèo hoa dâuAzollz pinnataTảo lục lamMáu động vật khôXương nghiềnBột ngũ cốc xay thôMô tả chi tiếtĐược trộn với hạt lúa để kiểm soát sâu bệnhcắn độ phì nhiêu của đất, tăng hàm lượng nitơtrong độ phì nhiêu của đất, tăng hàm lượng nitơtrong độ phì nhiêu của đất, tăng hàm lượng nitơtrong độ phì nhiêu của đất, tăng hàm lượngnitơ, phốt pho và can xi trong độ phì nhiêu của đất, tăng hàm lượngphốt pho trong Lục 2 YÊU CẦU VỀ ĐẤT TRỒNG NNHC CỦA MỘT SỐ TỔ CHỨC. Yêu cầu về đất trồng của USDA United States Department of Agriculture.- Khơng có chất cấm trong thời gian 3 năm đến vụ thu hoạch đầu Có ranh giới riêng biệt, có vùng đệm được xác định rõ ràng để ngăn chặn chất cấmnhiễm chéo từ khu vực sản xuất phi hữu cơ. Yêu cầu về đất trồng của EU Khối Liên hiệp Châu Âu. TT Khu Vực Miền Nam về Giáo Dục và Phát triển bền vững - Đại Học Quốc Tế-Khơng có chất cấm trong thời gian 3 năm đến vụ thu hoạch đầu biện pháp nhằm giảm thiểu rủi ro từ khu vực phi hữu cơ sang khu vựcCanh tác hữu cơ. Yêu cầu về đất trồng của JAS Japanese Agricultural Standard.- Cây lâu năm 3 năm, khu vực mới 2 năm ,> 1 năm khi bắt đầu gieo trồng cây Có ranh giới riêng biệt, rõ ràng để ngăn chặn chất cấm từ khu vực phi hữu cơ trànsang hữu cầu về quản lý độ phì của đất và dinh dưỡng cây trồng trong canh tácNNHC Theo USDA United States Department of AgricultureC- -Canh tác duy trì, cải thiện điều kiện vật lý, hóa học, sinh học và tối thiểu hóaxói mịn đất. Sử dụng các hình thức canh tác; luân canh, che phủ cây trồng và sửdụng nguyên liệu cây trồng và vật nuôi-phân ủ. Bổ sung các chất dinh dưỡng chocây trồng trong danh mục cho phép. Sử dụng tro động, thực vật hữu có bị đốt dụng chất khoáng có độ hòa tan thấp. Theo EU Khối Liên hiệp Châu Âu.- Duy trì cải thiện độ phì của đất và đa dạng sinh học trong đất nhằm ngăn ngừaxói mòn. Luân canh cây trồng và các biện pháp vật lý. Sử dụng phân ủ Bổ sung chất dinh dưỡng cho cây trồng trong danh mục EU. Sử dụng chất thảiđộng vật làm phân hữu cơ. Sử dụng Phân khống có độ hịa tan thấp. Theo JAS Japanese Agricultural Standard - -Sử dụng phân trộn và phụ phẩm ngành chế biến để cải thiện độ phì của đất. Sửdụng chức năng sinh học của VSV trong đất nhằm cải thiện độ phì của đất. Sử dụngche phủ cây trồng hoặc vật liệu nylon nông nghiệp. TheoIFOAMInternational Federation of Organic AgricultureMovements.- Hệ thống sản xuất cây trồng hữu cơ làm đất tốt lên chủ yếu bằng sự phối hợpphân hữu cơ và các đầu vào sinh học khác nhau hoặc với cây trồng cố định đạm- Quản lý độ phì đất hữu cơ chỉ sử dụng phân khoáng tự nhiên và các chất đượcsản xuất bằng phương pháp sinh học. Sản xuất cây trồng hữu cơ không sử dụngnitơrat natri. Hệ thống đảm bảo hữu cơ hạn chế việc chuẩn bị đất bằng cách đốt tàn TT Khu Vực Miền Nam về Giáo Dục và Phát triển bền vững - Đại Học Quốc Tếdư thực vật. Đầu vào tổng hợp ở tất cả các giai đoạn của chuỗi sản xuất hữu cơ vàbiểu hiện của các chất hóa học có hại cho con người và mơi trường cần tránh hoặcgiảm đến tối thiểu. TT Khu Vực Miền Nam về Giáo Dục và Phát triển bền vững - Đại Học Quốc TếPhụ Lục3 Một số chế phẩm sinh học được cho phép sử dụng để tang độ phì cho đất trồngtrọt hữu cơ Theo TCVN TT Khu Vực Miền Nam về Giáo Dục và Phát triển bền vững - Đại Học Quốc Tế TT Khu Vực Miền Nam về Giáo Dục và Phát triển bền vững - Đại Học Quốc TếTài liệu tham khảo Chuẩn Nông Nghiệp Thái Lan - TAS 9000 PHẦN 4 - 2010 - Gạo hữu cơTiêu chuẩn Việt Nam về trồng trọt hữu cơ DT 3 - TCVN 11041-22017..Quy trình canh tác lúa hữu cơ, Đăng Nghĩa- Chuyên gia Nơng nghiệp,Bài giảng trong chương trình tập h́n nơng nghiệp hữu cơ, Đăng NghĩaChuyên gia Nông nghiệp Trang chủ Tin tức Tin tức AOI GIỚI THIỆU SÁCH HƯỚNG DẪN SẢN XUẤT LÚA HỮU CƠ Được viết 13 Tháng 5 2019 Lượt xem 2642 GIỚI THIỆU SÁCH HƯỚNG DẪN SẢN XUẤT LÚA HỮU CƠ Chúng tôi xin hân hạnh giới thiệu đến các bạn đọc quyển cẩm nang “HƯỚNG DẪN SẢN XUẤT LÚA HỮU CƠ cho các bên liên quan trong mô hình liên kết chuỗi giá trị” của TS. Nguyễn Công Thành, một trong những người đi đầu rất tâm huyết trong lĩnh vực nông nghiệp đặc biệt là sản xuất lúa hữu cơ Mô hình lúa hữu cơ từ đề tài chúng tôi đã thực hiện nhằm xây dựng quy trình sản xuất lúa hữu cơ trong hệ thống canh tác lúa – tôm tại huyện Châu Thành, tỉnh Trà Vinh đã thành công tốt đẹp. Mô hình thực sự là môt cách làm ăn mới trong kiểu liên kết “bốn nhà” hay liên kết “công tư – PPP” mà lâu nay chúng ta thường nghe nói nhiều nhưng thực sự rất ít điển hình thành công. Qua mô hình, nhóm thực hiện đề tài đã tổ chức và đào tạo các Nhóm nông dân sản xuất nhỏ liên kết với các Doanh nghiệp tư nhân như Ecotiger, Viorsa và Nhất Nông để sản xuất ra sản phẩm lúa hữu cơ và được chứng nhận đạt các tiêu chuẩn hữu cơ quốc tế EU, UDSA và JAS và được các Doanh nghiệp tiêu thụ liên tục từ năm 2015, 2016, 2017 và đang tiếp tục. Nông nghiệp hữu cơ ở Việt Nam chỉ mới bắt đầu, còn nhiều khó khăn thử thách nhưng những kết quả đạt được khẳng định chúng ta có thể phát triển nông nghiệp hữu cơ nhằm đáp ứng nhu cầu bảo vệ sức khỏe con người và gìn giữ sự bền vững môi trường sống. Nông nghiệp hữu cơ ở Việt Nam và trên thế giới ngày nay đã phát triển không ngừng. Cuốn cẩm nang “HƯỚNG DẪN SẢN XUẤT LÚA HỮU CƠ cho các bên liên quan trong mô hình liên kết chuỗi giá trị”được biên soạn xuất phát từ nhu cầu phát triển nhân rộng mô hình hữu cơ trong các vùng lúa – tôm trước mắt với tiềm năng hàng chục ngàn héc ta ở nhiều tỉnh, thành ĐBSCL và tiến đến nhiều vùng có khả năng khác trong nước. Những kỹ năng, quy trình và giải pháp trong cuốn cẩm nang này xuất phát từ những kết quả thực tế đã thực hành thành công trong vừng dự án và được trình bày bằng những thí dụ cụ thể và mô tả với hình ảnh sinh động đã diễn ra trên thực địa xây dựng mô hình ở vùng dự án nên hy vọng nó sẽ tạo thuận lợi cho người đọc dễ hiểu và áp dụng. Do tình chất chung về nguyên lý và tiêu chuẩn hữu cơ nên cuốn Cẩm nang này ngoài hướng dẫn cho sản xuất lúa hữu cơ, nó cũng là một tài liệu tham khảo quan trọng cho những cây trồng khác hay nói cách khác là cho sản xuất nông nghiệp hữu cơ nói chung. Tuy đã có nhiều nỗ lực trong việc biên tập, nhưng chắc chắn vẫn còn những thiếu sót nhất định. Tác giả rất mong được bạn đọc gần xa góp ý bổ sung cho lần tái bản sau được hoàn thiện hơn. Liên hệ đặt sách 0971776650 hoặc 0938958315 TS. Nguyễn Công Thành 06/07/2022 - quynh Với xu hướng tiêu dùng sạch hiện nay, người tiêu dùng luôn chọn các sản phẩm có chất lượng và có nguồn gốc xuất xứ sạch và rõ ràng. Trong đó, sự tiêu thụ sản phẩm có nguồn gốc hữu cơ là được lựa chọn nhiều hơn hết, đặc biệt là các mặt hàng lúa gạo. Từ những vấn đề đó việc xây dựng mô hình trồng lúa hữu cơ ngày được hoàn thiện và phát triển nhiều hơn trong ngành sản xuất nông nghiệp. Bạn đọc vui lòng gửi câu hỏi tại đây. Các chuyên gia của Thocbay sẽ tư vấn và hồi đáp trong thời gian sớm nhất. hoidap Bạn đọc vui lòng gửi câu hỏi tại đây. Các chuyên gia của Thocbay sẽ tư vấn và hồi đáp trong thời gian sớm nhất. hoidap Trồng lúa không dùng phân thuốc hóa học để mang nguồn thực phẩm sạch cho mọi người. Đây là cách làm nghe nói thì cũ nhưng cần một sự am hiểu rất sâu, rộng về tự nhiên, về hệ sinh thái, tổng hợp nhiều biện pháp, hiểu được đối tượng dịch hại để có cách phòng ngừa, xử lý mà hoàn toàn không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật cũng như các loại phân bón hóa học. Sản phẩm gạo sạch Tâm Việt là kết quả từ mô hình canh tác thuần nông hoàn toàn không sử dụng hóa chất của nông dân trẻ Võ Văn Tiếng đã có mặt trong hệ thống nhiều siêu thị, cửa hàng trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội với giá bán luôn cao ít nhất gấp đôi giá gạo thông thường, và luôn trong tình trạng cung không đủ cầu, và là nhu cầu thực tế trong xu hướng tiêu dùng nội địa cũng như xuất khẩu. Đây là kết quả của quá trình nghiên cứu, ứng dụng các phương thức canh tác truyền thống dưới cách phân tích và triển khai khoa học trên thực tế. Giảm chi phí vật tư, nhân công, bảo vệ môi trường, đảm bảo thu nhập cho người sản xuất. Cũng là cách mà nông dân các nước như Thái Lan, Campuchia, Nhật Bản…đang triển khai để xây dựng thương hiệu gạo chất lượng cao. Bà con có thể tìm hiểu thêm thông tin giới thiệu về mô hình này qua phóng sự của VTV thực hiện. Với mục tiêu phổ biến những quy trình, cách làm – phương thức sản xuất nông nghiệp hiệu quả, bền vững, bảo vệ môi trường – Diễn đàn Chuyện Làm Nông xin tổng hợp và chia sẻ những kiến thức – cách làm của bạn Võ Văn Tiếng Trang trại gạo hữu cơ Tâm Việt cho bà con quy trình – phương thức sản xuất lúa hữu cơ hoàn toàn tự nhiên, không sử dụng phân bón hóa học cũng như các loại thuốc bảo vệ thực vật BVTV, những phân tích về đặc tính, cơ chế của từng vấn đề trên thực tế để thực hành sản xuất như một tài liệu tham khảo cho những ai quan tâm. Đây là vấn đề rất rộng và sâu, nên chúng tôi sẽ tổ chức thông tin theo cách chia nhỏ từng vấn đề cụ thể và đăng tải theo trình tự thực tế phát triển của cây lúa cho bà con theo dõi, tham khảo và thảo luận. Bà con có thể để lại thông tin thảo luận, tranh luận hay bổ sung những thông tin hữu ích ngay trên trang hoặc các kênh youtobe, facebook của Diễn đàn Chuyện Làm Nông. – Chuyên đề 1 Thiết kế hệ sinh thái 1 – Hệ thống hàng rào sinh học – các lớp phòng thủ sâu hại dựa trên sự cân bằng của tự nhiên Thực hành sản xuất lúa hữu cơ tự nhiên là việc áp dụng phương thức canh tác dựa hoàn toàn vào các yếu tố tự nhiên từ khi gieo hạt cho tới khi thu hoạch, cây lúa sinh trưởng dựa hoàn toàn vào môi trường tự nhiên sẵn có mà không hề có sự hỗ trợ, bổ sung các thành phần phi tự nhiên. Ở đó, cây cỏ, động vật, vi sinh vật được bảo vệ và cân bằng thông qua việc bố trí, sắp xếp hệ thống môi trường lưu trú có chủ ý, tương trợ lẫn nhau – gọi chung là hệ sinh thái – điều đặc biệt quan trọng quyết định đến năng suất, việc phòng và diệt trừ sâu bệnh, cỏ dại…và mang lại một môi trường hoàn toàn tự nhiên. Trong phạm vi bài viết đâu tiên, chúng tôi sẽ cung cấp góc nhìn tổng quan một hệ sinh thái cơ bản với những thành phần trong hệ thống toàn bộ khu ruộng đóng vai trò phòng trừ sâu hại và đảm bảo năng suất gieo trồng. 2 – Hệ sinh thái động, thực vật trên nông trại Tâm Việt về đêm Màn đêm buông xuống, thời điểm các loại sâu rầy di cư đến gây hại cũng là lúc các loài thiên địch như nhện, cóc, ếch, nhái, rắn được bảo vệ trên trang trại…đi kiếm ăn. Đây là thời điểm có thể quan sát thành quả thiết kế của hệ sinh thái vận hành một cách hiệu quả nhất. 3 – Cách bố trí và vai trò của hệ thống thủy lợi trên trang trại Tâm Việt Như ông bà mình vẫn dạy “nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống” nên việc thiết kế hệ thống kênh mương thủy lợi cấp/tiêu nước cho đồng lúa đóng vai trò rất quan trọng. Dùng nước để cách li cánh đồng của mình, cân bằng các thành phần trong toàn bộ hệ sinh thái cho cánh đồng, chủ động kiểm soát sâu bệnh hại và nâng năng suất lúa bằng các phương pháp dựa trên yếu tố nước này. Để làm được điều đó, việc tổ chức – bố trí hệ thống mương nước phải đảm bảo sự chủ động trong việc điều phối nước trên đồng ruộng, đồng thời tăng khả năng tiết kiệm – giảm thiểu lượng nước sử dụng trong mỗi mùa vụ. Chuyên đề 2 “Nuôi đất” – phương pháp cải tạo – phục hồi và thúc đẩy dinh dưỡng – giải bài toán năng suất để làm Năng suất – một trong những điều làm nhiều người e ngại khi thực hành sản xuất theo hướng hữu cơ dựa hoàn toàn vào tự nhiên, không sử dụng bất kỳ một loại phân bón hóa học cũng như các loại thuốc bảo vệ thực vật. Khi năng suất cây trồng phụ thuộc vào lượng dinh dưỡng trong môi trường của chúng thì phương án để giải bài toán năng suất là “nuôi đất” – tăng dinh dưỡng cho đất bằng cách phục hồi hệ sinh thái vi sinh vật; trả lại cho đất những thành phần mang tính nguyên liệu tự nhiên; cho thời gian đất nghỉ để tự đất thể cân bằng, duy trì và tái tạo lượng dinh dưỡng cần thiết bên cạnh các biện pháp kiểm soát sâu bệnh hại không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật giúp tăng năng suất qua mỗi vụ mùa. Chuyên đề 3 Diệt cỏ cho lúa hữu cơ – không sử dụng thuốc của Võ Văn Tiếng Từ những ngày đầu tiên khi hạt giống lúa được rải xuống đất – Cỏ dại, luôn là thứ mà người nông dân phải quan tâm khi trồng lúa cũng như nhiều loại hoa màu. Không dùng thuốc nhưng Tiếng vẫn xử lý được 90 – 95% lượng cỏ dại trên đồng, còn với những nông dân khác sử dụng thuốc thì yêu cầu và hiệu quả diệt cỏ cũng tương đương. Nhưng họ sẽ tốn chi phí mua thuốc, công xịt chưa kể các vấn về môi trường và chất lượng nông sản. Cách làm của Tiếng cũng dựa trên việc hiểu về cơ chế sinh trưởng của cây cỏ và cơ chế diệt trừ của các loại thuốc. Chuyên đề 4 Xử lý Bọ trĩ trong quy trình trồng lúa hữu cơ không dùng phân, thuốc hóa học Sau công đoạn xử lý cỏ dại, khi lúa đến giai đoạn 7-10 ngày tuổi, thông thường sẽ gặp phải bù lạch hay còn gọi là bọ trĩ cắn mép lá làm lá lúa quắn lại đồng thời ruộng lúa sẽ có màu vàng. Người dân rất lo sợ loại sâu hại này cắn phá làm chết lúa, còn lúa vàng thì nghĩ rằng lúa bị thiếu phân để rồi phun một đợt thuốc diệt bọ trĩ và bón đợt phân đầu tiên. Trong quy trình canh tác của Tiếng thì không phải diệt hay xử lý, vì đơn giản mình hiểu nó và sẽ không làm gì. Chuyên đề 5 Phòng và xử lý sâu, rầy – không sử dụng thuốc trừ sâu Khi lúa đến giai đoạn 25-30 ngày sẽ gặp phải các loại sâu hại sâu bướm – sâu cuốn lá, rầy nâu và cả đạo ôn, nói chung sẽ hội tụ đầy đủ các loại dịch hại ảnh hưởng đến sinh trưởng của cây lúa. Và thông thường, nhiều nông dân sẽ phun khoảng 2 đợt thuốc bvtv. Tuy nhiên, nếu hiểu về cơ chế gây hại và đặc tính của côn trùng sâu hại thì chúng ta hoàn toàn có thể khống chế và kiểm soát dịch hại mà không phải sử dụng thuốc bảo vệ thực vật tiêu diệt. Chuyên đề 6 Dùng nước phòng trừ và xử lý bệnh đạo ôn trong canh tác lúa hữu cơ Trên lúa có 2 loại bệnh đạo ôn gây thiệt hại lớn là đạo ôn lá và đạo ôn cổ bông, và cơ chế gây bệnh đều giống nhau. Trong phạm vi chuyên đề này chúng ta sẽ nói riêng về bệnh đạo ôn – phương pháp phòng và xử lý đạo ôn khi canh tác lúa hữu cơ mà không phải sử dụng thuốc bvtv. Chuyên đề 7 Phân tích hiệu quả kinh tế trong mô hình canh tác lúa hữu cơ không sử dụng phân bón hóa học và thuốc BVTV Chỉ tính đến thời điểm lúa 15 ngày tuổi, cách làm của Võ Văn Tiếng đã tiết kiệm được 3 lần phun thuốc và 1 lần bón phân tương đương với việc tiết kiệm chi phí mỗi hecta từ 3-5 triệu đồng so với cách canh tác thông thường của nông dân, bên cạnh đó là các nguồn thu khác từ hệ sinh thái. Chuyên đề 8 Nông dân phân tích hiệu quả kinh tế trong mô hình canh tác lúa hữu cơ không sử dụng phân bón hóa học “Để làm được lúa gạo hữu cơ 100% tự nhiên là điều tuyệt vời, nhưng điều kiện đi kèm đó phải là hoàn hảo. Trong điều kiện thực tế của mình, người nông dân hoàn toàn có thể áp dụng một phần những phương pháp trong quy trình để vẫn làm ra sản phẩm đạt chất lượng”. Chuyến làm việc thực địa của Lãnh sự quán Hoa Kỳ trên Trang trại Tâm Việt. Với mục đích hỗ trợ triển khai các dự án giúp nâng cao đời sống văn hóa của nông dân, phổ biến phương thức canh tác bền vững, bảo vệ môi trường tại Việt Nam, ngày 17/12/2018 ông Matthew Alexander Ference – Cán bộ công vụ Lãnh sự quán Hoa Kỳ tại thành phố Hồ Chí Minh và Tiến sĩ Nguyễn Văn Giáp – Giảng viên trường Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh cùng đoàn công tác đã có chuyến thăm thực địa tại Trang trại Tâm Việt của nông dân trẻ Võ Văn Tiếng xã Thường Thới Tiền, huyện Hồng Ngự, tỉnh Đồng Tháp. Chuyện Làm Nông Nội dung bài viết, video và hình ảnh thuộc bộ tài liệu trong “dự án hỗ trợ nông dân canh tác bền vững”, với sự hỗ trợ của Lãnh sự quán Hoa Kỳ tại Thành phố Hồ Chí Minh. Tổ chức thực hiện Tiến sĩ Nguyễn Văn Giáp; Mai Phú Khuynh Người thực hành và hướng dẫn Võ Văn Tiếng Hãy để lại ý kiến của bạn để chúng ta cùng xây dựng về cách làm này KIÊN GIANG Quyết tâm khôi phục các giống lúa mùa, anh Tư Việt canh tác hoàn toàn theo cách truyền thống xưa, không sử dụng bất kỳ loại phân bón vô cơ và thuốc BVTV nào. Quyết tâm "hồi sinh" các giống lúa mùa “Mỗi năm, trước khi vào vụ sản suất, trên trang Sinh thái lúa mùa - đều đăng kế hoạch khung thời gian hoạt động cụ thể của trang trại, từ khi gieo mạ, dắm mạ, nhổ cấy bằng tay, chăm sóc, thu hoạch, đập lúa, phơi, xay gạo thủ công…, và cuối cùng là nấu cơm, thưởng thức với các loại rau dại mọc quanh bờ ruộng, cá đồng. Trang trại lúa mùa Tư Việt sản xuất hoàn toàn hữu cơ và lao động thủ công truyền thống. Ảnh Trung Chánh. Đó là cách sản xuất lúa khác lạ của anh Lê Quốc Việt ở khu phố Minh Phú, Thị trấn Minh Lương, huyện Châu Thành, tỉnh Kiên Giang mà mọi người vẫn quen gọi là "Tư Việt lúa mùa". Cách đây gần chục năm, gia đình anh Việt quyết định từ bỏ thâm canh lúa Thần Nông 2 - 3 vụ/năm, sử dụng nhiều phân, thuốc hóa học để có năng suất cao, quay trở lại làm lúa mùa hữu cơ theo cách truyền thống, mỗi năm chỉ 1 vụ. Từ 2,5 ha đất nhà, rồi mướn thêm xung quanh, hợp tác với các hộ nông dân khác cùng làm, diện tích dần mở rộng lên hàng chục ha. Anh Việt tâm sự “Tôi sinh ra và lớn từ nền văn hóa lúa mùa nên nó đã ăn sâu vào máu thịt. Vì vậy, khi thấy văn hóa lúa mùa ngày càng mai một, mình tiếc lắm. Trong thâm tâm cứ ấp ủ nguyện vọng một ngày nào đó sẽ đầu tư, xây dựng một trung tâm bảo tồn văn hóa lúa mùa. Thế nhưng cũng phải mất hơn mười năm “thai nghén” mới có điều kiện để làm”. Tiếp lời chồng, chị Nguyễn Thị Thanh Vân - vợ anh Việt bảo “Với 2,5 ha nếu làm lúa 3 vụ/năm thì cũng kiếm được lợi nhuận trên trăm triệu đồng nhưng làm lúa mùa là tâm nguyện của anh nên vợ chồng cũng đồng lòng làm, dù thu nhập có giảm đi”. Nhiều người tìm đến trang trại lúa mùa Tư Việt tham gia vào các khâu sản xuất, trải nghiệm lại các hoạt động văn hóa lúa mùa xưa. Ảnh Trọng Linh. Anh Việt cho biết, cái khó hiện nay là nhiều giống lúa mùa đã bị mai một, rất khó tìm. "Tôi phải đích thân lên Viện Nghiên cứu Phát triển ĐBSCL thuộc Đại học Cần Thơ mới chia được năm loại giống lúa mùa là Một Bụi, Ba Bụi, Chim Rơi, Trắng Tép và Nếp Than, nhưng mỗi thứ cũng chỉ được ít hạt về nhân giống”, anh Việt tâm sự. Để bảo tồn các giống lúa, mỗi năm anh Tư Việt sưu tầm và trồng khoảng 10 giống lúa mùa khác nhau. Sau khi thu hoạch, sẽ nấu cơm mời bà con cùng thưởng thức, đánh giá, chọn ra những giống cho loại gạo ngon để tiếp tục trồng. Anh Việt bảo “Lúa mùa bây giờ không chỉ khan hiếm giống mà còn đứng trước thách thức là phải cạnh tranh với nhiều giống lúa cao sản mới được lai tạo, cho chất lượng gạo thơm ngon, được thị trường rất ưa chuộng". Đoàn làm phim Hành trình cây lúa Việt Nam về trang trại lúa mùa Tư Việt quay tư liệu khi nơi đây thu hoạch lúa. Ảnh Trung Chánh. Vừa làm vừa đánh giá chất lượng qua từng năm, hiện anh Tư Việt đã phục tráng được một số giống lúa mùa cho chất lượng gạo rất tốt, như Chim Rơi, Tàu Hương, Châu Hồng Vỏ… Trong đó, giống Châu Hồng Vỏ được anh tâm đắc nhất “Giống này cho loại gạo với chất lượng dinh dưỡng cao, mùi thơm rất đặc trưng. Hiện tôi mới chỉ sản suất ra gạo lứt từ giống lúa Châu Hồng Vỏ, nhưng thường bị "cháy hàng", không đáp ứng đủ cho nhu cầu khách hàng. Sắp tới, tôi sẽ mở rộng diện tích canh tác để tăng sản lượng và tiếp tục nghiên cứu chế biến thêm bột gạo lứt, sữa gạo… để đa dạng sản phẩm và tăng thêm giá trị gia tăng”. Canh tác thuận tự nhiên Mỗi năm chỉ gieo cấy 1 vụ lúa vào thời điểm thời tiết thuận lợi, còn lại là cho đất nghỉ, phục hồi nhờ các chất hữu cơ tự phân hủy sau quá trình canh tác. Theo anh Việt, vụ lúa mùa thường kéo dài khoảng 6 tháng mới cho thu hoạch. Nếu gieo mạ cấy sớm có khi kéo dài tới 7 tháng. Còn nếu làm trễ thì cũng phải 5 tháng. Tuy nhiên, nếu làm quá trễ, cây lúa chưa kịp phát triển, chưa tích lũy đủ tinh khí của đất trời đã trổ bông thì năng suất kém mà chất lượng gạo cũng không ngon. Anh Lê Quốc Việt bên phải, thường được gọi là "Tư Việt lúa mùa" cùng người dân tham gia đập lúa. Ảnh Trọng Linh. Với việc canh tác thuận theo tự nhiên, nên ruộng lúa của anh Tư Việt rất ít khi bị sâu, bệnh hại. Mà nếu có anh cũng nhất quyết không phun xịt bất cứ loại thuốc hóa học nào. “Để chống lại sâu, rầy và ốc bươu vàng, tôi nuôi cá đồng và thả thêm vịt trời trong ruộng lúa cho chúng ăn. Trên bờ ruộng trồng thêm các loại hoa sinh thái để dẫn dụ thiên địch. Riêng chuột phá hoại thì dùng rập bẫy và xây tường rào xung quanh để hạn chế chúng xâm nhập”, anh Việt chia sẻ. Với mong muốn biến trang trại của mình thành điểm đa dạng sinh học, anh Tư Việt không thiên về phát triển du lịch sinh thái, mà chủ yếu đón tiếp những người đến đây học tập, nghiên cứu về văn hóa lúa mùa. Đã có nhiều sinh viên của các trường đại học tại Cần Thơ, An Giang và Kiên Giang tìm đến đây nghiên cứu, làm đề tài tốt nghiệp. Ngoài ra, còn có nhiều đoàn, chủ yếu là những người lớn tuổi đến trang trại Lúa mùa Tư Việt để tìm lại những kỷ niệm một thời về văn hóa lúa mùa xưa. Họ cùng tham gia làm tất cả các khâu trong sản xuất để trải nghiệm. Nhiều người thích thú tham gia trải nghiệm xay lúa bằng cối xay thủ công xưa tại trang trại lúa mùa Tư Việt. Ảnh Trung Chánh. Quy trình canh tác lúa hữu cơ của anh Tư Việt là “ngày xưa ông bà mình làm sao thì giờ làm vậy, hoàn toàn tự nhiên, không dùng bất cứ loại hóa chất nào. Ngay cả việc cơ giới hóa cũng không, thay vào đó là kéo bằng sức trâu. Vì vậy, sản phẩm gạo lúa mùa hữu cơ làm ra cũng chẳng cần qua đơn vị chức năng nào kiểm định, cấp chứng nhận. Với cách giới thiệu và mời khách hàng cùng tham gia sản suất nên họ rất tin tưởng vào chất lượng hạt gạo làm ra”. Mới đây, anh Tư Việt đã đem sản phẩm gạo lúa mùa tham gia giới thiệu tại Hội chợ Khuyến mại năm 2021, do Sở Công thương TP Hồ Chí Minh tổ chức tại Nhà thi đấu Thể dục thể thao Phú Thọ và Festival Lúa gạo Việt Nam lần thứ V - Vĩnh Long 2021. “Đây là dịp tốt để mình giới thiệu về sản phẩm gạo lúa mùa hữu cơ cho nguời dân Sài Gòn và vùng ĐBSCL. Qua đó, cho thấy còn rất nhiều người lớn tuổi nhớ về gạo lúa mùa, muốn tìm mua thưởng thức. Ngoài ra, còn có những nhóm trẻ yêu thích tự nhiên, sống hòa mình với thiên nhiên cũng rất thích các sản phẩm thân thiện với môi trường. Đây chính là động lực để tôi tiếp tục thực hiện công tác bảo tồn văn hóa lúa mùa”, anh Tư Việt tâm sự. Mở rộng trồng lúa hữu cơ trên nền đất nuôi tôm Nhiều năm qua, nông dân vùng lúa - tôm ở Kiên Giang đã cùng doanh nghiệp phát triển sản xuất lúa hữu cơ và đã xuất khẩu thành công sang các thị trường cao cấp. Vùng tôm - lúa không sử dụng thuốc BVTV ngày càng mở rộng diện tích tại Kiên Giang. Ảnh Trọng Linh. Kiên Giang có diện tích quy hoạch phát triển sản xuất mô hình lúa – tôm khoảng trên ha, tập trung ở các huyện vùng U Minh Thượng và phía Nam quốc lộ 80, thuộc huyện Hòn Đất và Kiên Lương. Tập quán canh tác lúa trên nền đất nuôi tôm, nông dân gieo sạ với mật độ thưa dưới 100 kg lúa giống/ha. Nhờ tận dụng nguồn hữu cơ từ vụ nuôi tôm nên sử dụng phân bón rất ít và không sử dụng thuốc BVTV. Các yếu tố trên rất thuận lợi cho việc quy hoạch vùng lúa – tôm thành vùng sản xuất theo quy trình hữu cơ. Từ năm 2016 đến nay, nhiều HTX nông nghiệp tại các huyện An Minh, Vĩnh Thuận và U Minh Thượng đã sản xuất thành công quy trình canh tác hữu cơ và đã được cấp giấy chứng nhận. Quy trình sản xuất hữu cơ đã góp phần cân bằng hệ sinh thái đồng ruộng, giảm thiểu tác động lên môi trường, nông sản làm ra có chất lượng cao, tạo ra thương hiệu cho lúa hữu cơ địa phương. Tại Kiên Giang, hiện có 7 cơ sở sản xuất lúa đã đạt chứng nhận hữu cơ, với diện tích canh tác ha, sản lượng thu hoạch trên tấn, chủ yếu tập trung trên nền đất nuôi tôm. TRỌNG LINH

tài liệu trồng lúa hữu cơ